De ultieme, absolute, noumenale werkelijkheid is datgene wat is. Wat wáár is. As it is. Yatha-bhuta. Wat in het verleden was; in het heden is en in de toekomst zal zijn. De noumenale werkelijkheid draagt niets esoterisch in zich. De ultieme, absolute werkelijkheid is geen fantasie. Geen dromerij. Geen zweverij. Het is de werkelijkheid die verborgen zit achter de zintuiglijke wereld van de door ons geobserveerde verschijnselen. Het feit dat de noumenale wereld onkenbaar is voor de doorsneemens maakt haar bestaan niet minder reëel.
Diametraal hiertegenover staat de zintuiglijke werkelijkheid die door de meesten ingeschat wordt als het enige en hoogste goed. Maar wat is deze zintuiglijke werkelijkheid? Het is de ‘werkelijkheid’ die verschijnt wanneer (één van) de zes zintuigpoorten gestimuleerd worden. Deze fenomenale werkelijkheid is bijgevolg een subjectieve feitelijkheid, waardoor onze reactie erop uitermate geconditioneerd is. De zintuiglijke werkelijkheid is een geforceerde realiteit: verlangen naar wat we aangenaam vinden; afkeer voor wat we als onaangenaam percipiëren; wegkijken van wat wáár is. Deze zintuiglijke realiteit is een begoocheling. Een concept. Een conventie. Een misvatting die voortspruit uit de manier waarop onze geest werkt.
