GA, GA, GAAN!

Kijk. Observeer. Onderzoek de verschijnselen, de fenomenen, de dingen (P. dhammavicaya). Zie de dingen zoals ze zijn. In de eerste plaats jezelf. Je lichaam. Je gewaarwordingen en gevoelens. Je geest. En alles waar je geest mee bezig is.

Bert Caekelbergh resumeert dit als volgt: ❛ Durf te zien, durf te zijn. Ga, ga, gaan!

Durf te zien. Durf te zijn. Woorden die de intentie van de beoefenaar naar spirituele transformatie uitdrukken.

Penetrerende aandacht (P. sati) en gelijkmoedige aanvaarding (P. upekkha) van wat je observeert zal je naar waarheid (d.i. wat wáár is) leiden. Sati én upekkha. Zo zal je de dingen zien zoals ze wérkelijk zijn. Zoals het ís (P. yatha-bhuta). De zo-heid van de dingen. Zo zal je ervaren dat de waarheid van Dhamma niet enkel bestáát maar zich overal en altijd manifesteert. Als je maar ziet. Kijkt. En vooral (!) persoonlijk kijkt. Níet door de ogen van anderen. Weet dat er niets gaat boven het zélf zien van de realiteit.

Wees aandachtig. Alert. Objectief. Kritisch. Zonder een aandachtige, alerte, objectieve, kritische houding zal je de Dhamma niet ervaren. 

Wees een waardig volgeling van de Boeddha (P. dhammanuvatti). Loop in het spoor van de Boeddha. Maar wees geen meeloper. De Boeddha was een beeldenstormer, een provo als het ware, die de bestaande sociale, religieuze en filosofische ideeën van de brahmaanse maatschappij radicaal afwees en een bevrijde Nieuwe Mens evenals een nieuwe cultuur voor ogen had. In zijn eigen woorden zegde hij dat zijn pad—en iedereen die dat pad wilde volgen—patisothagami moest zijn. Letterlijk vertaald: ‘tegen de stroom in’. Tegen de mainstream in. Tegen de stroom van hebzucht, haat en onwetendheid.

Ga. Ga. Gaan! 

De Boeddha volgen is niet vrijblijvend. Integendeel: de Boeddha volgen is maatschappelijk uiterst relevant. Door aandachtige observatie zal je immers snel de onwetendheid en de begoocheling ontwaren die de zintuiglijke wereld beheersen. De uitbuiting. De ongelijkheid. De flagrante leugen. De leugen om bestwil. Maar een leugen blijft een leugen. En verstoort altijd de harmonie.

Laat je stem horen. Klaag het machtsmisbruik aan. De sociale en economische ongelijkheid. De genderongelijkheid. De raciale ongelijkheid. Alles wat naar ongelijkheid zweemt. Het onzorgvuldige klimaatbeheer. De verkeerde besteding van overheidsgeld. De vriendjespolitiek… 

Dit ten goede (trachten te) keren is óók je opdracht. De Boeddha volgen eindigt niet door braaf op een matje te zitten. Maar begint pas daar. De sociale dimensie van Boeddha’s leer is groot voor wie ‘ziet’. Echt ‘ziet’. Kijk naar de sociale betrokkenheid van vele kalyanamitta’s in onze sangha. Op vele domeinen. Hoe zij zichzelf ‘geven’ (P. dana). Daar ben ik fier op. Oprecht fier hun spirituele vriend te mogen zijn.

Slechts zo kan je je onwetendheid (dat je separaat bent van al de rest), je verlangens (waardoor je steeds opnieuw tot ‘worden’ komt) en afkeer (tegen alles wat je denkt dat je tegenwerkt) counteren. Kan je loslaten wat je bevrijding hindert. Kan je het vuur doven dat je steeds opnieuw tot ‘worden’ (P. bhava) brengt. Zo kan je zijn wie je oorspronkelijk bent. Ruimte. Onbegrensde ruimte. Eén met alles. Ga daarvoor. Ga. Ga. Gaan!