Onwetendheid’ staat voor ‘verwarring’; ‘illusie’; ‘begoocheling’; ‘misleiding. Avijja verwijst naar de staat van geestelijke onwetendheid die voortvloeit uit het niet begrijpen van de ‘ware aard’ van het zelf en de wereld. Het verwijst naar de pijnlijke mentale situatie waarin we ons bevinden wanneer we niet in staat zijn om de werkelijkheid helder te zien en onze ‘ware aard’ te begrijpen.
Onwetendheid is gerelateerd aan de concepten van verlangen, hechting en identificatie met de materiële wereld, i.c. met de tijdelijke aspecten van het bestaan. Het verwijst naar de neiging van het menselijk bewustzijn om zich te laten misleiden door de illusies van de wereld, waardoor men de ‘ware aard’ van het zelf en de werkelijkheid niet ziet zoals die is: vergankelijk (P. anicca); onbevredigend (P. dukkha) en ‘zelfloos’, d.i. zonder vaste kern, zonder ‘ziel’ (P. anatta).
