DHAMMA IS WIJSHEID VOORBIJ WOORDEN EN CONCEPTEN

Bhante Sumedho:

❛ Sutta’s zijn niet bedoeld als ‘heilige geschriften’ die ons vertellen wat we moeten ‘geloven’. Men moet ze lezen, naar ze luisteren, erover nadenken, ze overpeinzen en er de huidige realiteit mee onderzoeken. Wat telt is de spirituele, experiëntiële ervaring die ze oproepen in dit moment. Pas dan en alleen dan kan men op inzichtelijke wijze de waarheid voorbij woorden kennen.❜

Alleen volhardende beoefening leidt tot de ervaringsgerichte beleving (P. paccanubhoti) van bevrijdend inzicht. Dit komt neer op vastberaden meditatie (P. adhitthana). Meditatie is de brandstof die het proces van zelfrealisatie in gang zet, beter het proces van uitdoving—een contradictio in terminis.

De buddhavacana — het woord van de Boeddha — vertegenwoordigt de ervaringsgerichte beleving van dit proces, de natuurlijke wet, de kosmische wet. Zo is Dhamma wijsheid voorbijwoorden en concepten, voorbij tijd, en dus voorbij elke gemanipuleerde historische interpretatie en voorbij elk opportunistisch eigenbelang.

Buddhavacana = ekayana. Universele Dhamma.

Dhamma is één. Dhamma overstijgt elke boeddhistische school, elke traditie, elke stroming, elke lineage. Dhamma is niet gebonden aan woorden en concepten, noch aan meningen, ideeën of standpunten. Dhamma openbaart zich spontaan in elk moment door de ‘tienduizend dingen die opkomen’ (Ehei Dogen).

Dhamma is ervaringsgericht inzicht. Als gevolg daarvan kan het niet in structuren worden gegoten — niet in organisaties, tradities en stromingen. Dit zijn slechts interpretaties van woorden en concepten, externe aannames waaraan inzicht in Dhamma ontbreekt. Waaraan de diepe ervaringsgerichte ervaring mankeert.

Identificeer je daarom niet met structuren. Méér: loop er resoluut van weg. Ze stroken niet met inzicht. Ze conformeren niet aan de ware aard der dingen. Ze corresponderen niet met yatha-bhuta.

Geef onwetendheid geen kans. Laat je nooit meeslepen door enige dichotomie. Volg nooit deze luide schreeuwers in de woestijn. Zij volgen niet de weg van de Boeddha; zij hebben een ander doel. Een dogmatische, sektarische benadering is niet de Weg van de Boeddha, is niet de Middenweg. Nooit.