Ajahn Chah:
❛ Wees je eigen leraar. Een zoektocht naar leraren kan je eigen twijfels niet oplossen. Observeer jezelf om de waarheid te vinden—van binnen, niet van buiten. Jezelf kennen is het belangrijkste. ❜
Het is een individuele, transformatieve verwezenlijking. Een persoonlijke realisatie, waarbij de beoefenaar een definitieve aanvang maakt met de beëindiging van dukkha. De Boeddha noemde zulk inzicht ‘stroombetreding’ (P. sotapatti).
Stroombetreding gebeurt plóts, spontaan, onverwacht, manifest en expliciet. Wanneer alle voorwaarden ertoe vervuld zijn. Eenmaal dit inzicht verworven is, raakt de dhammanuvatti dit nooit meer kwijt. Een terugval in de lagere werelden (P. apaya) van de zintuiglijke sfeer (P. kama loka) is onmogelijk. Daarvoor is het inzicht te groot geworden. Stroombetreding is een complete transformatie, een volledige ommekeer die het inzichtelijk leven van de beoefenaar drastisch verandert.
En belangrijk: het is een inzicht dat élke dhammanuvatti kan bereiken. Van zijn/haar/hun persoonlijke inzet en volharding hangt het af.
In een dhammatalk voor de wereldwijde boeddhistische congregatie in Aurangabad, India, op 24 november 2019, sprak de Dalai Lama als volgt:
❛ De Boeddha heeft nooit gezegd dat hij een schepper is. Hij zei dat wijsheid niet op andere mensen kon worden overgedragen. Als je het pad volgt dat door de Boeddha is uitgestippeld, kan elke mens die wijsheid bereiken. ❜