In de Mahāparinibbāna Sutta (Digha Nikaya 16) zegt de Boeddha tot zijn discipelen:
❛ Attā dīpā viharatha, attā saraṇā, anañña saraṇā—Wees je eigen licht (of eiland), wees je eigen toevlucht, neem geen andere toevlucht.❜
Het begrip ‘dīpā’ heeft twee betekenissen: ‘licht’ of ‘eiland’.
De kern van deze uitspraak is de nadruk op persoonlijke verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid op het spirituele pad.
De Boeddha moedigt zijn volgelingen aan om niet afhankelijk te zijn van externe leringen, goeroes of autoriteiten, maar om hun eigen inzicht en directe ervaring te vertrouwen. Hij benadrukt dat bevrijding een kwestie is van persoonlijke inspanning, en dat men door eigen aandacht (sati) en inzicht (paññā) het pad naar verlichting moet bewandelen.
In deze context verwijst dīpā zowel naar ‘licht’ als naar ‘eiland’, symbolen van stabiliteit, helderheid en onafhankelijkheid.
Het eiland vertegenwoordigt een veilige toevlucht te midden van de oceaan van saṃsāra (de cyclus van geboorte en dood), en het licht symboliseert het innerlijke inzicht dat ons bevrijdt van onwetendheid.
Kortom, de Boeddha moedigt zijn volgelingen aan om in zichzelf de kracht en helderheid te vinden om het pad naar bevrijding te volgen, zonder afhankelijk te zijn van iets of iemand buiten zichzelf.
