Maandelijkse archieven: november 2025

Niet met meningen, verwachtingen of herinneringen, maar met wat zich toont zoals het is, ongekunsteld en ongekleurd. Wat waar is, draagt een stille kwaliteit in zich. Het verandert niet met de tijd. Het was waar in het verleden, het is … Lees verder →

Er is een stilte die niets nodig heeft. Een stilte die niet ontstaat en niet vergaat. Deze stilte ligt niet tussen twee geluiden in of achter de adem, maar als de ongeboren grond waarin alles opkomt en weer vergaat. In … Lees verder →

Een gedreven kalyanamitta vraagt me dieper in te gaan op mettā bhāvanā—de meditatie op liefdevolle vriendelijkheid. Gezien het belang voor ons aller beoefening ga ik graag uitvoerig op dit verzoek in. Deze meditatievorm is beschreven in de Karaniya Mettā Sutta: ‘Blijmoedigheid, vriendelijke woorden, anderen … Lees verder →

Een kalyāṇamitta vroeg me wat ik bedoel met ‘direct ervaren’. Ik antwoordde zo: Wanneer ik spreek over ‘direct ervaren’, bedoel ik dat er een ogenblik ontstaat waarin de geest niets toevoegt aan wat verschijnt. Geen interpretatie, geen herinnering, geen verwachting. Enkel de open … Lees verder →

Er bestaat een vorm van geven die geen ruil zoekt, geen erkenning verlangt, geen verhaal rond zich bouwt. Zij verschijnt stil, als een zachte beweging van het hart—vrij van elke verwachting. In de traditie wordt dit dāna genoemd: het schenken dat niets … Lees verder →

Onlangs werd mij deze vraag gesteld: “ In het boeddhisme spreekt men over leegte. In advaita vedānta spreekt men over Bewustzijn. Alles lijkt te verschijnen en te verdwijnen in beide. Zijn leegte en Bewustzijn dan hetzelfde? ” Mijn antwoord: Dit … Lees verder →

De leer van de Boeddha leert dat het ‘ik’ zelfloos is. Zonder ‘zelf’. ‘Leeg’. Anattā (Skt. anātman). Wil dat zeggen dat het ‘ik’ niet bestaat? Helemaal niet. Het ‘ik’ bestáát. Het is aanwezig in élk moment van ons bestaan. Van onze … Lees verder →

Er is een stilte die niets nodig heeft. Een stilte die niet ontstaat en niet vergaat. Deze stilte ligt niet tussen twee geluiden in of achter de adem, maar als de ongeboren grond waarin alles opkomt en weer vergaat. In … Lees verder →

In de oude teksten van de Pāli-canon klinkt een zachte, sobere vaststelling die de Boeddha nooit met nadruk, maar steeds met stelligheid uitsprak: slechts enkelen zijn werkelijk ontvankelijk voor de Dhamma. Hij sprak dit uit, niet als oordeel en niet als begrenzing, … Lees verder →

Kan de ontwaakte staat verwoord worden in de taal van wie nog niet ontwaakt is—anders gezegd: op een manier die werkelijk helpt om ontwaken zich te laten ontvouwen? Na zijn ontwaken bracht de Boeddha zeven weken in stilte door in … Lees verder →

Kijk met je hart naar de dingen. Niet met ogen die door haat vertroebeld zijn. Dingen zijn nooit precies zoals ze op het eerste gezicht lijken. Verhalen tonen slechts een fractie van de werkelijkheid. Kleur het leven daarom niet met … Lees verder →

Alles wat verschijnt, verdwijnt. En toch is er iets dat nooit verschijnt, en daarom ook nooit verdwijnt. In het licht van het Ongeborene wordt duidelijk: niets blijft ooit voor altijd—en dat is geen tekort, maar een zachte schoonheid die zich … Lees verder →

Reflecteren over vergankelijkheid (anicca; anitya) is niet bedoeld om ons ongelukkig te maken. Toch raakt het ons vaak diep, soms pijnlijk. Want wie werkelijk kijkt, ziet hoe alles waar het hart zich aan hecht—geliefden, herinneringen, lichamen, gedachten, zelfs de meest verfijnde gevoelens—onderhevig … Lees verder →

Ik ben het Ongeborene. Niet gevormd door geloften of gebruiken, niet geboren uit ritueel of regel. Geen ascese, geen offer, geen zuiveringsbad kan mij aanraken, want ik was nooit bezoedeld.  Wat de Boeddha silabbata-parāmāsa noemde—gehechtheid aan regels en rituelen—vindt in mij geen … Lees verder →

Bevrijding begint bij jezelf. Bevrijding begint bij mettā (maitrī). Liefdevolle vriendelijkheid. Jezelf graag zien. Jezelf-graag-zien. In één woord. Zonder enige hapering. Jezelf graag zien vereist dat je, nadat je je lijden herkend en erkend hebt, er met liefde op reageert. Dat … Lees verder →