Vertrouw in het onmogelijke. In het schijnbaar onbereikbare. In het ongerijmde. Vertrouw in het spontane. Saddha.
Begin met de muren van het ‘ik’ te slopen. Verwijder de diepe onwetendheid van separaatheid. Vernietig zo de schrikdraad van verlangen en van afkeer. De fouten uit het verleden durven vergeven vergt moed. En laat je het proces zien: het ontstaan en vergaan van de dingen. Dhamma. Waardoor het besef ontstaat én groeit dat ook jij integraal deel uitmaakt van dit proces. Afhankelijk ontstaan. Paticca samuppada.
Blijf niet hangen in het verleden. Het verleden is geen vruchtbare grond. Geen veld van verdienste. Geen gocara. Elk verleden is een moeras waarin onwetendheid, verlangen en afkeer welig tieren. En absoluut geen afspiegeling van hoe de dingen in werkelijkheid waren. Maar slechts percepties—in dit moment— van hoe we denken/willen/of net niet willen dat het was. Sanna.
Bevrijding wordt niet gebouwd door het herkauwen van de restanten van een ver verleden, maar door gelijkmoedig aandachtig het NU te observeren. Spontaan. Zonder verlangen. Zonder afkeer.
Het verwerpen van de mogelijkheid dat alles mogelijk is—ook het schijnbaar onbereikbare—is een dwanggedachte. Een begoocheling. Een inbeelding zo groot als een erfzonde. Een leugen. Maar voor wie erin gelooft een dogma. Een muur van onbegrip over de ware aard van de dingen. Het niet (willen/kunnen/durven) zien van yatha-bhuta. Het niet (willen/kunnen/durven) zien hoe de werkelijkheid is.
Spontaan vergaat de wereld elk moment. Maar wordt steeds opnieuw geboren. Wedergeboren. Met nieuwe kansen. Met ongekende opportuniteiten tot bevrijding. Tot zelfrealisatie.
Alles kan. Gelukkig maar. Als we dat zélf willen. Als we er zélf aan bouwen.
De sangha is onze werkplaats. Ons persoonlijk laboratorium. Ons eiland. Onze vihara. Samen met de kalyanamitta’s maken we het ongerijmde wáár. In dít moment. In élk moment. Ook al lijkt het soms onmogelijk, onbereikbaar, ongerijmd…
Elk moment gebeuren wonderen. Ook in onze sangha. Als wij het zélf toelaten. Als wij het zelf wíllen. Intentioneel. Cetana.
Zélf willen. Op ons komt het aan. Op ons alléén. Op inhoud. Niet op vorm. Niet op structuren. Dat zijn slechts stoorzendertjes. Muurtjes zonder betekenis. Ballast die nooit tot bevrijding leidt.
Bevrijding is het resultaat van inzicht in de aard van de dingen (P. yatha-bhuta). En van een DNA dat doordrenkt is van de brahmavihara’s.