Auteursarchieven: Guy Eugène Dubois

Een lezer vraagt wat ik bedoel wanneer ik in mijn teksten over ‘het hart’ spreek. Dit is een waardevolle vraag, want het woord kan gemakkelijk misbegrepen worden.  In het dagelijks taalgebruik verwijst het hart naar emotie of gevoel; in de moderne psychologie … Lees verder →

In dit ritme ontvouwt zich jouw bestaan. Niets blijft, je bezit niets, je draagt niets mee. Alles verschijnt voor een moment, licht als adem, en keert terug naar waar het vandaan kwam. Zoals de Boeddha zei: ❛ Yaṃ kiñci samudayadhammaṃ … Lees verder →

De sutta’s van de Pāli-canon zijn doordrenkt met dukkha. Het is het centrale thema, de grondtoon van Boeddha’s leer. De hele leer draait om dukkha én om de beëindiging van dukkha. De Boeddha zei: ❛ In het verleden, in het heden, zowel als in de toekomst onderwijs ik … Lees verder →

Stel je de oceaan voor. Aan het oppervlak rollen de golven onvermoeibaar verder: steeds veranderend, steeds in beweging. Zo verschijnen ook onze gedachten—opkomend, vervagend, elkaar opvolgend als patronen van licht op het water. Wanneer we ons met die golven vereenzelvigen, … Lees verder →

Welke zijn de ‘componenten’ waaruit wij, volgens de Dhamma, samengesteld zijn?Het zijn: het lichaam (rūpa; id.); de gevoelens/gewaarwordingen (vedanā; id.); de percepties (saññā; saṃjñā); de reacties/mentale formaties, datgene ‘wat ons bezielt’ (saṅkhāra; saṃskāra) en het bewustzijn (viññāṇa; vijñāna). De Boeddha leert dat al deze componenten zonder ‘zelf’ zijn. Anders gezegd: ze … Lees verder →

Onwetendheid omtrent de werkelijkheid van onze eigen aard is onwetendheid over het verschijnsel ‘ik’. Het niet bewust zijn van het feit dat we blindelings reageren op onze ervaringen (saṅkhārā; saṃskārā). Niet bewust van de reden waarom we reageren op onze gewaarwordingen. Niet … Lees verder →

Er zijn momenten waarop het leven lijkt te verharden. De dagen vullen zich met patronen die we nauwelijks nog zien, gedachten herhalen zichzelf, en de wereld wordt smaller zonder dat we precies weten wanneer dat begon. Maar soms, onverwacht, wordt … Lees verder →

Er is een moment in elke beoefening waarop je ziet dat uiterlijke structuren—hoe verfijnd, goedbedoeld of zorgvuldig gebouwd ook—nooit de leegte kunnen vullen die alleen innerlijke helderheid kan dragen. Structuren bieden een vorm, maar geen bevrijding. Een richting, maar geen … Lees verder →

Het begrip ‘leermeester’ of ‘spiritueel leider’ kan veel oproepen. Voor sommigen klinkt het als autoriteit, voor anderen als richting of wijsheid. Maar misschien helpt het om eerst alle beelden zacht te laten neerdalen en te kijken naar wat er werkelijk … Lees verder →

Het bestaan is een voortschrijdend proces. Maar in plaats van dit leven als een voortschrijdend proces te ervaren, drijven we de begoocheling zo vér dat we de stroom van het leven trachten te bevriezen; de flux proberen in te kaderen; … Lees verder →

In de Pāli-canon duikt een oude uitdrukking op die tegelijk eenvoudig en diepzinnig is: “Zij die geen stof op de oogleden hebben.” Het is beeldspraak die bijna voor zichzelf spreekt, maar toch naar iets wijst dat zich slechts in stilte kan ontvouwen. De … Lees verder →

Zoek toevlucht in jezelf. Zoek geen toevlucht buiten jezelf. Wees je eigen lamp. Je eigen eiland. De bron van verlichting is aanwezig in jou en moet bijgevolg dáár (en daar alleen) gezocht worden. Wees je eigen meester. Wees je eigen … Lees verder →

Hechting aan opvattingen, dogmatisme en sektarisme Dogmatische gesprekken dienen de Dhamma niet. Wanneer een dialoog verschuift van een gezamenlijke inspanning om helder te zien naar een defensieve poging om een vaststaande opvatting te beschermen, gaat het niet langer om bevrijding maar om … Lees verder →

Niet met meningen, verwachtingen of herinneringen, maar met wat zich toont zoals het is, ongekunsteld en ongekleurd. Wat waar is, draagt een stille kwaliteit in zich. Het verandert niet met de tijd. Het was waar in het verleden, het is … Lees verder →

Er is een stilte die niets nodig heeft. Een stilte die niet ontstaat en niet vergaat. Deze stilte ligt niet tussen twee geluiden in of achter de adem, maar als de ongeboren grond waarin alles opkomt en weer vergaat. In … Lees verder →