De Boeddha zelf gebruikte vaak de term ’thuisloosheid’ om te verwijzen naar de levenswijze van monniken en nonnen (bhikkhu’s en bhikkhuni‘s) die afstand hadden gedaan van hun huiselijke omgeving en wereldse banden om zich te wijden aan een leven van spirituele discipline en onthechting. Maar wat houdt het begrip ’thuisloosheid’ in?
Hier zijn enkele belangrijke aspecten van wat de Boeddha bedoelde met thuisloosheid:
- Afzien van wereldse bezittingen: Thuisloze monniken en nonnen bezitten geen persoonlijke eigendommen of bezittingen. Ze leven met minimale materiële bezittingen en zijn afhankelijk van aalmoezen (bedelvoedsel) om in hun basisbehoeften te voorzien.
- Onthechting van familie en relaties: Ze hebben afstand gedaan van hun familiebanden en sociale relaties, inclusief huwelijks- en ouderlijke verplichtingen. Ze hebben geen directe familieleden en vermijden wereldse liefdesrelaties. Opmerking: in de Indiase cultuur werden de gezinsverbanden anders georganiseerd dan bij ons… De gezinnen waren eerder ingebed in een soort van groepssysteem, ‘clans’ waarbij iedereen voor de anderen zorgde. De taken van de man/vrouw die diens gezin verliet werden spontaan overgenomen door andere gezinsleden.
- Leven volgens monastieke regels: Thuislozen volgen strikte regels en discipline die vastgelegd zijn in de Vinaya Pitaka, de monastieke code. Deze regels reguleren elk aspect van hun dagelijkse leven, van kleding en voedsel tot gedrag en interacties.
- Diepe spirituele beoefening: Het doel van thuisloosheid is het beoefenen van de Dhamma, het Achtvoudige Pad en de Vier Edele Waarheden om het lijden (P. dukkha) te beëindigen en verlichting (P. nibbana) te bereiken. Thuislozen besteden hun tijd aan meditatie, studie en het beoefenen van deugdzaamheid.
- Gemeenschapsleven: Ze leven vaak in gemeenschappen, zoals kloosters of meditatiecentra, waar ze samen mediteren, studeren en mekaar spirituele ondersteuning bieden.
De Boeddha benadrukte het belang van thuisloosheid als een levenswijze die de geest zuivert, wereldse verlangens overwint en het pad naar verlichting mogelijk maakt. Hoewel thuisloosheid meestal wordt geassocieerd met monniken en nonnen, kunnen sommige leken ook een vorm van tijdelijke thuisloosheid aannemen door bijvoorbeeld tijdelijk als monnik of non te leven voordat ze terugkeren naar het reguliere leven.