Auteursarchieven: Guy Eugène Dubois

Aandacht en gelijkmoedigheid vormen samen het hart van inzicht. Wees aandachtig én gelijkmoedig, zodat de ware aard van de dingen zichtbaar wordt. Sati + upekkhā = vipassanā. Vipassanā betekent: de dingen zien zoals ze werkelijk zijn, yathā-bhūta. Gelijkmoedige aandacht maakt je tot je … Lees verder →

Een kalyāṇamitta vraagt me of er een onderscheid bestaat tussen ‘zien’ en ‘direct zien’ (janāmi passāmi; Skt. janāmi paśyāmi) (1). Wanneer in de Pāli-teksten gesproken wordt over ‘direct zien’ gaat het niet om een weten dat zich voedt met redeneren of herinnering. Het is geen kennis die opgebouwd wordt … Lees verder →

De Boeddha wees erop dat alle verschijnselen drie fundamentele kenmerken vertonen: vergankelijkheid, onbevredigdheid en niet-zelf. Deze drie universele kenmerken, de tilakkhaṇa, vormen het hart van inzicht in de Dhamma. Wie ze niet begrijpt, begrijpt de leer van de Boeddha niet; wie ze … Lees verder →

Soms, in een stil moment, lijkt alles gewoon te zijn zoals het is. Een geluid, een geur, een beweging — en plots is er helderheid. Niet omdat we iets begrijpen, maar omdat niets meer in de weg staat. Dit noemen … Lees verder →

Er was eens een oude boer die al vele jaren samen met zijn paard zijn land en gewassen bewerkte. Op een dag liep zijn paard weg. Zijn trouwe paard met wie hij al die jaren ploegde, zaaide en maaide had … Lees verder →

De Boeddha sprak vaak in beelden. Hij wist dat woorden het wezenlijke niet kunnen vastleggen. Ze kunnen hoogstens wijzen, zoals een vinger naar de maan wijst. Zijn woorden waren als golven die naar de kust leiden, niet de kust zelf. … Lees verder →

In de leer van de Boeddha wordt ontwaken niet gezocht in de bescherming van een god of in de genade van een hogere macht. Het pad dat de Boeddha aanwijst, is een weg van directe ervaring en inzicht. Wat de … Lees verder →

Onwetendheid (avijjā; avidyā) in boeddhistisch perspectief is geen gemis aan kennis zoals men dat in de wereld gewoonlijk verstaat. In de Pāli-canon wordt avijjā omschreven als het niet-weten van de Vier Edele Waarheden (cattāri ariya saccāni). Toch is het subtieler, … Lees verder →

Vyāpāda kan vertaald worden als ‘haat’, ‘boosheid’, ‘vijandigheid’. Het is de tweede van de Vijf Hindernissen (pañca nīvaraṇāni), die de beoefenaar verhinderen om bevrijding uit dukkha (duḥkha) te benaderen en tot ontwaken te komen. Boosheid vernauwt het zicht en verduistert de blik, zodat de … Lees verder →

Elke ochtend bij het ontwaken is er dat stille moment waarin de grens tussen droom en werkelijkheid flinterdun is. Observeer in dat zachte licht dat je geen enkele controle hebt over je leven. Wat je meent te sturen, blijkt slechts … Lees verder →

Ontwaken (bodhi) is geen resultaat van doen, maar van doorzien. Geen vrucht van verlangen (taṇhā; tṛṣṇā), maar het loslaten van onwetendheid (avijjā; avidyā). Wanneer de yogi met onverdeelde aandacht (sati; smṛti) blijft bij wat verschijnt, zonder iets vast te houden, zonder iets af te weren, zonder tussen te komen, dan begint het zichtbare te … Lees verder →

We kunnen het ‘God’ noemen, we kunnen het ‘Dhamma’ noemen, of we kunnen ervoor kiezen het helemaal geen naam te geven. Maar zolang we gevangen blijven in het symbool, betreden we nooit werkelijk de relatie met datgene waar het symbool … Lees verder →

Wanneer we ons vastklampen aan wat voorbijgaat, wanneer we proberen verandering tegen te houden, verliezen we de werkelijkheid—de dingen zoals ze zijn (yathābhūta-ñāṇadassana; yathābhūta-jñānadarśana)—uit het oog. Het bestaan staat niet stil, heeft geen eeuwige finaliteit, is geen stilstaand meer, maar een … Lees verder →

We leven niet enkel in het ogenblik zoals het zich aandient: elk moment schraagt immers een fundament van verleden en toekomst, een weefsel waarin herinnering en verwachting elkaar in het heden ontmoeten. Het NU is nooit louter een punt op … Lees verder →