De Atthakavagga, één van de oudste delen van de Pali-canon, laat er niet de minste twijfel over bestaan: wil de beoefenaar een einde maken aan zijn ‘onvrede’ (P. dukkha) en ‘innerlijke vrede’ (P. shanti) bereiken—het hoogste doel in dit leven—dan heeft hij/zij geen andere keuze dan alle meningen, opinies, filosofieën, doctrines, metafysische constructies en religieuze opvattingen los te laten.
Meningen, opinies, filosofieën, doctrines en religieuze opvattingen zijn de oorzaak van mentale onrust; van onenigheid en strijd; van trots en neerslachtigheid; van disharmonie in gemoedstoestanden; van gemis aan vrede met jezelf en de wereld.
De sutta’s van de Atthakavagga zijn direct en duidelijk: elke hechting aan meningen, opinies, filosofieën, doctrines en religieuze opvattingen vormt een obstakel voor het bereiken van innerlijke vrede. Elke identificering met opinies leidt immers tot conflictueuze toestanden met anderen die er een verschillende opvatting (of zelfs geen opvatting) op na houden.
Hetzelfde geldt voor opinies over opinies; meningen over meningen; filosofieën over filosofieën; doctrines over doctrines en religieuze opvattingen over religieuze opvattingen.
De Muni van de Atthakavagga—de Wijze, die in de sutta’s van de Atthakavagga de personificatie is voor de Boeddha—wijst elke identificering met een bepaalde opinie, filoso-fie,… radicaal af.
Waarom?
Omdat elke identificering het ‘eigen’ Grote Gelijk—het ‘zelf’, het eigen individuele wereldje—bevestigt. En op deze manier de persoonlijkheid in stand houdt. Dit geloof in persoonlijkheid (P. sakkaya-ditthi) is de eerste (en belangrijkste) van 10 mentale ketens (P. samyojana’s) die de beoefenaar aan samsara binden en hem/haar beletten tot ontwaken te komen.
Observeer aandachtig hoe identificering werkt. Onderzoek hoe elke identificering je meesleurt in de maalstroom van het leven. Trap niet in die val. Laat je Grote Gelijk los. Laat je ‘ik’ los. Ga eraan voorbij. Doof dit helse vuur van onwetendheid, verlangen en afkeer. Het is jouw eerste stap naar bevrijdend inzicht.
