Onwetendheid heeft niets te maken met intelligentie. Intelligentie = gewoon kennis. IQ. Meten en weten. Multiple choice-vragen. Conditionering.
Onze universiteiten en hogescholen zijn zowel mastodonten van kennis als burchten van onwetendheid. Ze trekken grenzen in de geesten van adolescenten die er in werkelijkheid niet zijn.
In het Westen heeft men ons ontzettend veel geleerd, maar het belangrijkste is men vergeten: wijsheid en mededogen. Panna en karuna. Verlichtingsbesef. Bodhicitta. Het streven van de boddhisattva.
Veel of weinig kennis maakt weinig uit op de weg naar zelfrealisatie. Op wijsheid komt het aan. Panna. En daarvoor heb je twee elementen nodig die intelligentie niet per se in zich draagt: ethiek (P. sila) en concentratie (P. samadhi). Enkel uit sila kan samadhi ontstaan. En uit samadhi vloeit panna voort. Panna tenslotte schept een diep, oeverloos mededogen: karuna. Interbeing met alles wat er is. Interzijn.
Avijja is het ontbreken van elk weten van hogere natuur, een weten dat boven het conventionele weten uitgaat; het is het ontbreken van weten waaraan inzicht ontbreekt. Avijja geldt als de wortel van alle kwaad in de wereld. Onwetendheid is het niet kennen van de Vier Edele Waarheden. Het niet kennen van dukkha. Het niet kennen van het Proces. Van de Flow. Van Dhamma.
