Ondanks dat onthechting en vastklampen aan elkaar gerelateerd zijn, hebben ze verschillende betekenissen.
—Viraga verwijst naar het gevoel van desinteresse, afkeer of onverschilligheid ten opzichte van wereldse zaken, verlangen en begeerte.
Het kan vertaald worden als ‘afkeer’ of ‘onthechting’. Het is een mentale staat waarin men niet langer meegesleept wordt door wereldse verlangens en genoegens. Het is een cruciaal concept in de boeddhistische leer en heeft betrekking op het proces van het overwinnen van gehechtheid aan materieel bezit, opinies en emotionele bindingen.
Binnen het theravada-boeddhisme wordt viraga meestal beschouwd als een resultaat van de beoefening van de Vier Edele Waarheden en de Edele Achtvoudige Weg. Door aandachtige meditatie, contemplatie en het ontwikkelen van juist begrip, kunnen beoefenaars geleidelijk hun gehechtheid aan wereldse zaken verminderen en een staat van innerlijke vrijheid bereiken.
Viraga is een positieve eigenschap, omdat het helpt om lijden te verminderen door zich los te maken van sankhara’s ( = ‘datgene wat de geest bezielt’) van verlangen en afkeer die leiden tot de cyclus van wedergeboorte (P. samsara).
—Upadana verwijst naar vastklampen, hechting of grijpen. Het is het actieve proces waarbij iemand zich identificeert, vasthoudt aan of gehecht raakt aan dingen, opinies of ervaringen.
Upadana is het tegenovergestelde van viraga. Het ontstaat wanneer verlangen niet wordt losgelaten, doch nagestreefd en nagevolgd wordt, wat lijden veroorzaakt en mensen gevangen houdt in de cyclus van geboorte en dood.
Upadana is een negatieve eigenschap, omdat het dukkha vermeerdert en ons vasthoudt in de cyclus van wedergeboorte.
Samengevat: beide begrippen zijn aan elkaar gerelateerd omdat onthechting (viraga)een remedie is tegen vastklampen (upadana) en het cultiveren van onthechting leidt tot bevrijding uit lijden.
