Welke meditatiemethode de beoefenaar uiteindelijk tot de zijne maakt, hangt af van zijn persoonlijkheidsstructuur en van een rist externe factoren. In de Visuddhimagga (1) worden veertig verschillende meditatietechnieken (P. kammatthana, letterlijk: ‘basis voor handelen, voor actie’) vermeld.
Maar er zijn er véél meer. Zelfs uiterst persoonlijke. Individuele. Aangepaste. De dhammanuvatti moet ze kritisch uitproberen en analyseren om te zien welke methode of tech-niek voor hem/haar het beste resultaat oplevert. Op elk moment. In elke situatie.
Ook in het zoeken naar én het uitkiezen van wélke techniek op een bepaald ogenblik het beste resultaat oplevert, ligt de verantwoordelijkheid bij de beoefenaar. Nooit bij een ander.
De beoefenaar moet zijn eigen meester zijn. Zijn eigen eiland. Zijn eigen licht. Zonder hoofd boven zijn hoofd. Elke beoefenaar is zijn eigen beschermer. Zichzelf bevrijden van dukkha is een persoonlijke zaak. Dus ook het uitzoeken van de meest gepaste werktuigen ervoor.
______
(1): De Visuddhimagga is het magnum opus van Buddhaghosa, een boeddhistische monnik, die de theoretische en praktische leerstellingen van de Boeddha, die in de Pali-canon zijn opgetekend, beschreef, zoals ze werden begrepen en beoefend door de monniken van het Mahavihara-klooster in Anuradhapura (250 km ten noorden van Colombo, de huidige hoofdstad van Sri Lanka) omstreeks 430 van onze tijdrekening. Het boek wordt beschouwd als de belangrijkste Theravada-tekst nà de Pali-canon.
