Eknath Easwaran:
❛ In plaats van het leven te observeren als een voortdurend veranderend proces staan we erop het leven te beschouwen op de manier zoals wij willen dat het is: als een aaneenschakeling van dingen en ervaringen die de kracht bezitten om ons bevrediging te schenken.
In plaats van ons ‘ik’ te zien zoals het is, namelijk als een vergankelijk proces, klampen we ons vast aan wat we willen dat het is, namelijk als iets dat écht bestaat, als iets dat afgescheiden is van de rest, als iets dat eeuwig is.❜
Deze korte tekst van Eknath Easwaran weerspiegelt enkele van de belangrijkste concepten en leringen die binnen het Theravada centraal staan:
- Vergankelijkheid (anicca): de tekst benadrukt het belang van het begrijpen van vergankelijkheid als een cruciale stap om de werkelijke aard van de geest en de werkelijkheid te doorgronden. Alles in het universum, inclusief onze geest en de fysieke wereld, is onderhevig aan verandering en is niet permanent.
- Lijden (dukkha): het vasthouden aan tijdelijke dingen, gehechtheid aan materiële bezittingen, ideeën of relaties wordt gezien als de oorzaak van menselijk lijden en onbevredigdheid.
- Onthechting (viraga): onthechting is cruciaal om de geest te bevrijden van de last van begeerte en lijden te verminderen. Het loslaten van begeerte, verlangen en gehechtheid aan het materiële en tijdelijke is een essentiële stap in het boeddhistische pad.
- Innerlijke vrede en vrijheid (santi & vimutti): door onthechting te cultiveren, kan de beoefenaar innerlijke vrede en vrijheid ervaren.
- Verlichting en bevrijding (nibbana): het begrijpen van vergankelijkheid en het cultiveren van onthechting zijn essentiële elementen om het uiteindelijke doel van verlichting en bevrijding uit het cyclische karakter van geboorte en dood (samsara) te bereiken.
